کاشی کار میانبر - آسان روش
مهدی پنجه پور از استادان معاصر ایرانی است که علاوه بر آشنایی کامل با رموز معماری و کاشی کاری سنتی ایرانی به هنر گره چینی و کاربندیهای ایرانی از جمله مقرنس نیز تسلط دارد. در آن هنگام اگرچه که این آشنایی بدل به ذوب شدن در ان فرهنگ و از یاد بردن یا از دست دادن ریشههای بومی، ملی و دینی بهطور کامل نشد، ولی این آشنایی منجر بهآمیختگی این دو فرهنگ، یعنی فرهنگ ریشهدار و درخشان ایرانی با غرب گردید. اهمیت تاریخی آن نیز موجبات توجه و جذب جهانگردان و مشتاقان زیارت بارگاه دانیال نبی را فراهم آورد به نحوی که با افزایش جمعیت این شهر در سال ۱۳۳۵ دارای شهرداری گردید و با احداث سد دز شبکه خطوط انتقال انرژی، سیستم آبیاری مدرن، ایجاد کشت و صنعتها به خصوص هفت تپه و واحدهای صنعتی متعدد منطقه شمال خوزستان به خصوص ناحیه اطراف، شهر شوش شاهد تحول اقتصادی عظیمی است که جایگاه ویژهای در اقتصاد ملی و توسعه کشور بهدستآورد. در عهد فتحعلی شاه رواق دارالضیافه و سومین ضریح حرم احداث شدند. این رواق در گذشته به صورت رواق نبود، اما پس از تغییرات سال ۱۳۴۳شمسی به صورت رواق مستقل درآمد و دارالشرف نام گرفت. مقرنس یکی از عناصر تزیینی معماری است که در زیباسازی بناهای ایرانی به ویژه مساجد و آرامگاهها نقش مهمی دارد.
در دوره قاجار همچنان که از آثار این دوره بر میآید تمامی مظاهر زندگی ایرانی با نوعی خاص از فرهنگ غرب آشنا میشود. این بنا، اولین کاخی است که توسط معماران و هنرمندان ایرانی ساخته شد. برخی معماران مقرنسها را در جبهه ساختمانها نیز به کار بردهاند و در ساختن آن مهارت را به حدی رساندهاند که نمیگذاردند موجب سنگینی ساختمان شود و بر اصل و پایه فشار آورد. معماران اسلامی در اندلس به مقرنس نقشی دیگر بخشیدند: «در معماری مغربی و اندلسی گنبدها، مبدل به صورتهایی از مجموعههایی نظیر کندوهای عسل گشتند و تابع هندسه مربع و مستطیل شدند که بر گرداگرد یک دایره میچرخیدند». گذشت زمان و بهرهگیری از امکانات بهتر و پیشرفتهتر در معماری، مقرنس را سرانجام به عنصری تزئینی مبدل ساخت. در معماری اندلسی و مغربی گنبدها مبدل به صورتی از مجموعههایی نظیر کندوهای عسل، تابع هندسه مربع و مستطیل گشتند که بر گرداگرد یک دایره میچرخیدند.
نوعی تزیینات بنّایی برجسته که از مشخصات معماری اسلامی شمرده میشود و در تزیین قسمت فوقانی دیوارها یا برای مخفی کردن زاویه در انتقال از یک سطح به سطح مجاور آن به کار میرفتهاست. بر عکس استالاکتیتها به صورت نواری در زیر بالکن منارها دیده میشود. با ساختن چند ردیف از این قوسها روی یکدیگر، چهار دیوار رفتهرفته به طرف مرکز فضا نزدیک میشد و در بالا صورت دایره پیدا میکرد، و بر آن گنبد کروی میساختند. همچنین در شرح واژه مقرنس نکات توضیحی مختلفی آمده ازجمله: کلمه مقرنس با قر و قرناس و قرنیس و قرنیز خویشاوند است و میتوانیم بگوئیم چیزی قرنیزدار شدهاست و این معنی با شکل عنصر تزئینی مورد نظر ما که از تعداد کم و بیش سطوح برآمده و فرورفته صورت میگیرد موافق است. در دورهٔ صفوی مقرنس کاملاً نقشی تزئینی داشت و همچون دوره قبل توسط کاشی و موزائیک مزین میگردید. از بناهای معروف این دوره کاخ خورشید مربوط به دورهٔ افشاری و قسمت ستون دار تالار مسجد وکیل شیراز و بنای هفت تنان شیراز است. سطح مقرنس نیز گچی است، گنبد علی نیز که در ابرقو است تماماً از سنگ است.
تسمه را میتوان کمربند نیز نامید. ازجمله آثار معروف این دوره میتوان به برج آجری امامزاده عبدالله اشاره کرد. از جمله بناهای معروف این دوره که دارای تزئین مقرنس هستند میتوان به مسجد سپهسالار تهران واقع در میدان بهارستان، همچنین تیمچهٔ امین الدوله کاشان که مقرنسهای متعددی در آن بهکار رفتهاست، اشاره کرد. مقرنس نوعی تزئین است با فرورفتگیها و برجستگیهایی از روی نظم و قاعده که در بعضی موارد به شکل استالاکتیت آویزان است و در حقیقت این نوع تزئین معماری نوعی تزئین حجم پردازی شدهاست. مقرنس نوعی تزئین حجمی و تاقچهبندی آذینی است که در زیرگنبدها یا نیمگنبدهای روی ایوانها و درگاههای ورودی، در زیر گلدستههای منارهها، بالای ایوان مساجد، بالای محراب مساجد و دیگر ابنیه استفاده میشود. بدنه بنا دارای دو قسمت است که قسمت پایین دوازده ضلعی است و پایه بنا را تشکیل میدهد قسمت بالای بدنه اصلی، دارای ۴۸ ترک به شکل نیم ستون میباشد.
اگر شما این مقاله را تحسین می کنید، مایلید اطلاعات بیشتری در مورد کاشی فروشی سرپل ذهاب بدست آورید به سایت ما مراجعه کنید.